Διάβρωση Εδάφους

Διάβρωση εδάφους είναι το σύνολο των ενεργειών που δρουν στην επιφάνεια του εδάφους και οδηγούν στην αποκόλληση και μετακίνηση σωματιδίων εδάφους. Είναι μια φυσική διαδικασία που πραγματοποιείται συνέχεια και δίνει σαν αποτέλεσμα το ανάγλυφο της Γης. Το αποτέλεσμα αυτής της ενέργειας όμως δεν είναι πάντοτε ικανοποιητικό για τον άνθρωπο, διότι προκαλεί την αποδόμηση εδάφους και έχει σαν συνέπεια την απώλεια των ανωτέρων στρωμάτων εδάφους. Το ανώτερο στρώμα εδάφους, που είναι πλουσιότερο σε οργανική ουσία, επιταχύνει την παραγωγικότητα του εδάφους και επομένως και των φυτών. Σε μη βαθιά εδάφη, η αποδόμηση της ανώτερης στρώσης εδάφους λόγω της διάβρωσης, μπορεί να είναι μη αναστρέψιμη με αποτέλεσμα την μείωση της παραγωγικότητας των φυτών που είναι καλλιεργημένα σε αυτό το έδαφος.

Έχει υπολογιστεί ότι μέσω μια κανονικής διάβρωσης απομακρύνονται 25-50 kg εδαφικού υλικού/στρέμμα σε ετήσια βάση σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις ενώ ο αριθμός αυτός σε μη καλλιεργήσιμες είναι μικρότερος. Η αμπελοκαλλιέργεια είναι ο πρώτος παράγοντας απώλειας εδάφους σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Παρόλα αυτά υπάρχει και η επιταχυνόμενη διάβρωση που κυρίως προκαλείται από τον ανθρώπινο παράγοντα. Οι κύριες αιτίες της επιταχυνόμενης διάβρωσης είναι οι μη κατάλληλες καλλιεργητικές τεχνικές, η καταστροφή δασικών εκτάσεων, οι πυρκαγιές καθώς και οι κατασκευαστικές δραστηριότητες ενώ το ποσοστό της διάβρωσης είναι ευαίσθητο από το κλίμα, την τοπογραφία και την χρήση του εδάφους.

Η διάβρωση κυρίως πραγματοποιείται μέσω των σταγονιδίων της βροχής, όπου με την ταχύτητα που προσκρούονται στο έδαφος δημιουργούν την διάβρωση διασποράς. Με την διάβρωση διασποράς τα σωματίδια εδάφους αποκολλιούνται και εκτοξεύονται και με την επιφανειακή απορροή λόγω βροχόπτωσης τα σωματίδια αυτά μετακινούνται (επιφανειακή διάβρωση) (εικ. 1). Η επιφανειακή διάβρωση σε συνδυασμό με την τοπογραφία του εδάφους και την ένταση της βροχόπτωσης μπορεί να δημιουργήσουν 40-50cm αυλακώσεις (αυλακωτή διάβρωση) και στην συνέχεια η αυλακωτή διάβρωση να οδηγήσει σε χαραδρωτή διάβρωση.

Εικόνα 1

Τρόποι αντιμετώπισης της διάβρωσης είναι η φύτευση και μη καταστροφή δασικών εκτάσεων ενώ για την αντιμετώπιση της απώλειας εδάφους στην αμπελοκαλλιέργεια είναι σημαντικό να πραγματοποιούνται οι κατάλληλες τεχνικές στο έδαφος, κάλυψη του εδάφους μεταξύ των πρέμνων (εικ. 2) καθώς και με σωστή επιλογή της κλίσης εδάφους πριν την εγκατάσταση του αμπελώνα. Η κλίση του εδάφους είναι ένας από το σημαντικότερους παράγοντες της διάβρωσης στην αμπελοκαλλιέργεια (εικ. 3).

Εικόνα 2

Εικόνα 3

Τέλος η κλιματική αλλαγή φαίνεται ότι θα μεγεθύνει κι άλλο το ποσοστό της διάβρωσης του εδάφους μέσω της μεταβολής της θερμοκρασίας, υγρασίας και των εντάσεων των βροχοπτώσεων καθώς και στη μεταβολή των περιόδων των καλλιεργητικών φροντίδων που οφείλεται στους παραπάνω παράγοντες.

Ακολουθήστε μας: